Ảnh bên:Tàu sân bay USS George Washington dẫn đầu cuộc diễn tập sau khi trở về từ Philippines
Ngày càng có nhiều nhận định chỉ trích chính sách xoay trục và mức độ hiệu quả của nó trong việc tạo ra sự cân bằng địa chính trị tại châu Á Thái Bình Dương.
Sự chỉ trích này không chỉ ở Việt Nam hay khu vực mà ngay cả ở Mỹ. Trung Quốc vẫn ngổ ngáo với những hành động phá hoại an ninh khu vực và tiếp tục thành công trong việc bẻ đũa từng chiếc trong cộng đồng ASEAN bằng sức mạnh kim tiền. Trung Quốc đã tận dụng tối đa lợi thế sân nhà và biết chớp nhanh thời cơ bất cứ khi nào đối thủ họ bận bịu với những nghị sự khác. Cái gọi là thành phố Tam Sa đã được thành lập khi Obama tối tăm mặt mũi với chiến dịch tái tranh cử và sự kiện giàn khoan nổ ra khi Washington còn đang lúng túng với hồ sơ Ukraine. Trung Quốc đã có thể chứng tỏ cho thế giới thấy cái gọi là chính sách xoay trục của Mỹ chẳng ép phê mấy ở châu Á-Thái Bình Dương, ngoài việc tạo ra một cuộc chạy đua vũ trang khốc liệt.
Tuy nhiên, liệu có phải bản thiết kế xoay trục của Mỹ là nhằm khống chế sức mạnh Trung Quốc như được tưởng? Thật ra là không! Quan sát từng diễn biến khu vực và phản ứng của Washington vài năm trở lại đây, đặc biệt trong bối cảnh cuộc khủng hoảng giàn khoan, sẽ thấy rằng Washington, khi thiết kế chính sách xoay trục, chỉ tập trung mạnh vào việc tăng cường phòng thủ cho các đồng minh chủ lực, chứ không phải nhằm tạo ra một hệ thống an ninh quốc phòng phủ sóng châu Á-Thái Bình Dương để một mình đóng vai người hùng. Obama không phải là Bush. Nước Mỹ không còn nhiều tiền để làm điều đó, vả lại, dân Mỹ cũng đã ngán cảnh tiền thuế của họ bị xén cho chuyện bao đồng. Tóm lại, không phải (hoặc chưa phải) đồng minh thì kệ đi!
Chính sách xoay trục, gút lại, được thiết kế một phần để nhấn mạnh mối đe dọa “clear and present” từ Trung Quốc. Trong thực tế, Mỹ có thể đã cố tình phản ứng “chậm một bước” để tạo “điều kiện” cho Trung Quốc chứng minh chính họ là những kẻ phá hoại an ninh khu vực, tạo ra thêm bằng cớ và cái xác tín “I-told-you-so”, để cuối cùng dẫn đến kết quả là Trung Quốc bị cô lập và châu Á không còn lựa chọn nào khác là theo Mỹ. Nếu điều này đúng thì Mỹ là những tay chơi cờ bậc thầy. Họ đã nghĩ ra trước những nước cờ cần phải đánh, và đánh như thế nào vào thời điểm nào. Họ “đi trên đầu” Trung Quốc về mưu mô chính trị, về việc thiết kế và định hình được một cục diện tương lai trước nhiều thập niên, cho đến khi vào một thời điểm nào đó, các kế hoạch bành trướng Trung Quốc đều phá sản và Trung Quốc buộc phải cài số de trở về vạch xuất phát như vào giai đoạn khép nép “cún con” “ẩn mình chờ thời”… Nếu giả định trên không đúng thì chỉ có thể nói rằng, Mỹ đã phạm một sai lầm chính trị không thể chấp nhận được, khi không khống chế Trung Quốc ngay từ đầu; và cái giá phải trả chắc chắn phải là nhường châu Á lại cho Trung Quốc, miễn mặc cả!
Thời điểm hiện tại, câu hỏi rằng “có nên theo Mỹ không, theo như thế nào để không… “mất nước”, với điều kiện gì, cam kết ràng buộc ra sao…” chắc chắn là câu hỏi đang được đặt ra với nhiều nước châu Á (không thuộc đồng minh Mỹ). Trong khi đó, tín hiệu nhấp nháp liên tục từ Washington có thể được tập hợp thành chuỗi ký tự để lắp ghép thành một thông điệp với hàm ý rất rõ: các bạn châu Á, nếu các bạn nhận thức đâu là nguồn gốc mối đe dọa lớn nhất, các bạn sẽ biết chỗ nào là nơi các bạn tìm đến; chúng tôi sẽ là đồng minh nếu các bạn thật sự muốn điều đó; các bạn phải tự hiểu; đó là sự chọn lựa của riêng các bạn! Thân ái, From Washington with Love!
Tất nhiên “tình” không thể biếu không và “love” về căn bản phải đặt trên nền tảng lâu bền nào là điều mà người ta sẽ bàn đến - nếu có một cuộc tình như thế được thiết lập và hình thành, trên cơ sở của một chọn lựa cuối cùng, sự chọn lựa quyết định sinh tử của một dân tộc. Với Việt Nam, đây là sự chọn lựa có thể giúp dẫn đến việc cắt đứt vĩnh viễn sự thống trị chà đạp nhân cách và phẩm giá quốc gia mà Trung Quốc đã ngạo nghễ áp chế hàng bao năm lên nước ta. Với Việt Nam, một sự chọn lựa dứt khoát vào lúc này sẽ còn có thể tạo ra một thay đổi nhận thức đột biến ở tầm khu vực và mang lại một hiệu ứng dây chuyền tích cực.
Tên bài của Quê Choa
Tuy nhiên, liệu có phải bản thiết kế xoay trục của Mỹ là nhằm khống chế sức mạnh Trung Quốc như được tưởng? Thật ra là không! Quan sát từng diễn biến khu vực và phản ứng của Washington vài năm trở lại đây, đặc biệt trong bối cảnh cuộc khủng hoảng giàn khoan, sẽ thấy rằng Washington, khi thiết kế chính sách xoay trục, chỉ tập trung mạnh vào việc tăng cường phòng thủ cho các đồng minh chủ lực, chứ không phải nhằm tạo ra một hệ thống an ninh quốc phòng phủ sóng châu Á-Thái Bình Dương để một mình đóng vai người hùng. Obama không phải là Bush. Nước Mỹ không còn nhiều tiền để làm điều đó, vả lại, dân Mỹ cũng đã ngán cảnh tiền thuế của họ bị xén cho chuyện bao đồng. Tóm lại, không phải (hoặc chưa phải) đồng minh thì kệ đi!
Chính sách xoay trục, gút lại, được thiết kế một phần để nhấn mạnh mối đe dọa “clear and present” từ Trung Quốc. Trong thực tế, Mỹ có thể đã cố tình phản ứng “chậm một bước” để tạo “điều kiện” cho Trung Quốc chứng minh chính họ là những kẻ phá hoại an ninh khu vực, tạo ra thêm bằng cớ và cái xác tín “I-told-you-so”, để cuối cùng dẫn đến kết quả là Trung Quốc bị cô lập và châu Á không còn lựa chọn nào khác là theo Mỹ. Nếu điều này đúng thì Mỹ là những tay chơi cờ bậc thầy. Họ đã nghĩ ra trước những nước cờ cần phải đánh, và đánh như thế nào vào thời điểm nào. Họ “đi trên đầu” Trung Quốc về mưu mô chính trị, về việc thiết kế và định hình được một cục diện tương lai trước nhiều thập niên, cho đến khi vào một thời điểm nào đó, các kế hoạch bành trướng Trung Quốc đều phá sản và Trung Quốc buộc phải cài số de trở về vạch xuất phát như vào giai đoạn khép nép “cún con” “ẩn mình chờ thời”… Nếu giả định trên không đúng thì chỉ có thể nói rằng, Mỹ đã phạm một sai lầm chính trị không thể chấp nhận được, khi không khống chế Trung Quốc ngay từ đầu; và cái giá phải trả chắc chắn phải là nhường châu Á lại cho Trung Quốc, miễn mặc cả!
Thời điểm hiện tại, câu hỏi rằng “có nên theo Mỹ không, theo như thế nào để không… “mất nước”, với điều kiện gì, cam kết ràng buộc ra sao…” chắc chắn là câu hỏi đang được đặt ra với nhiều nước châu Á (không thuộc đồng minh Mỹ). Trong khi đó, tín hiệu nhấp nháp liên tục từ Washington có thể được tập hợp thành chuỗi ký tự để lắp ghép thành một thông điệp với hàm ý rất rõ: các bạn châu Á, nếu các bạn nhận thức đâu là nguồn gốc mối đe dọa lớn nhất, các bạn sẽ biết chỗ nào là nơi các bạn tìm đến; chúng tôi sẽ là đồng minh nếu các bạn thật sự muốn điều đó; các bạn phải tự hiểu; đó là sự chọn lựa của riêng các bạn! Thân ái, From Washington with Love!
Tất nhiên “tình” không thể biếu không và “love” về căn bản phải đặt trên nền tảng lâu bền nào là điều mà người ta sẽ bàn đến - nếu có một cuộc tình như thế được thiết lập và hình thành, trên cơ sở của một chọn lựa cuối cùng, sự chọn lựa quyết định sinh tử của một dân tộc. Với Việt Nam, đây là sự chọn lựa có thể giúp dẫn đến việc cắt đứt vĩnh viễn sự thống trị chà đạp nhân cách và phẩm giá quốc gia mà Trung Quốc đã ngạo nghễ áp chế hàng bao năm lên nước ta. Với Việt Nam, một sự chọn lựa dứt khoát vào lúc này sẽ còn có thể tạo ra một thay đổi nhận thức đột biến ở tầm khu vực và mang lại một hiệu ứng dây chuyền tích cực.
Mạnh Kim
Tên bài của Quê Choa
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét