Trong không ít những thói hư, tật xấu của người Việt có “truyền thống” từ hàng ngàn năm, “tổ hợp” (tạm gọi vậy) cơ hội, chụp giật, hoang tưởng là một trong những căn bệnh nhiều nguy hại nhất. Thử mở kho tàng tục ngữ, ca dao, thành ngữ ra xem sẽ tìm thấy vô số.
Chẳng hạn, ăn cơm đi trước, lội nước theo sau; trâu chậm uống nước đục; đục nước béo cò; thừa gió bẻ măng; nốt mưa đấy (đái) ra mấn (váy)… Nếu có một sự phân loại, “xếp hạng” để định danh, định tính xem cái suy nghĩ nào là quái đản nhất thì, tôi tin rằng, câu cửa miệng Bán chị em xa, mua láng giềng gần, chắc chắn phải nằm trong top ten những điều đáng phê phán nhất!
Trước tiên, ta phải mặc định rằng tình cảm không thể dung hợp với mấy từ mua – bán, đổi chác. Đức Phật (Budha) dạy, một trong ba điều trên đời này không thể mua được, đó là tình cảm chân thành. Vậy, tại sao cứ mãi hoang tưởng đến mức phạm hết sai lầm này đến sai lầm khác vì cứ tự lừa dối mình về cách ứng xử “khéo léo”, “tinh tế”, “uyển chuyển”(!) là phải … biết… bán chị em xa, mua láng giềng gần?
Có lẽ, trong lịch sử loài người, chưa có một mối quan hệ nào lại chứa đựng nhiều mâu thuẫn, đau đớn, nhức nhối, tai họa như quan hệ Trung – Việt. Người Do Thái và Ả rập (Arab) có hơn 3.000 năm chất chồng thù địch nhưng không có (hoặc rất ít) sự sâu hiểm, ác tàn, trơ tráo, tiểu nhân như cách mà các thế lực cầm quyền của chủ nghĩa Đại Hán (từ xưa đến nay) hành xử với người Việt suốt hơn 2.000 năm. Nhân đây, cũng nói luôn rằng người Trung Hoa hay tự vỗ ngực khoe khoang với từ “quân tử” nhưng trên thực tế, chưa từng thấy một nhà nước nào lại đối xử với láng giềng tệ tàn, hiểm độc.trơ trẽn tiểu nhân như các nhà cầm quyền TQ đối xử với VN.
Thử nhìn lên bản đồ xem Vịnh Mexico và biển Caribe có bao nhiêu nước nhỏ “nằm” dưới bóng của siêu cường thế giới là Hoa Kỳ mà suốt mấy trăm năm qua có bao giờ xảy ra chuyện tranh cướp nhau về chủ quyền, lãnh thổ(?!) Hãy hình dung Mỹ là TQ thì Jamaica, Bahama, Haiiti… phải khốn khổ đến mức nào? “Định mệnh” đã BẮT dân tộc VN phải chịu đựng một gã láng giềng khổng lồ xấu tính, tham lam vô độ, nhỏ nhen, tàn ác mà, chẳng thể nào vất bỏ hay “dọn nhà” đi khỏi. Vấn đề còn lại là, làm sao để sống nổi, sống thoát trước vô vàn tai ương, thử thách từ gã láng giềng không bao giờ “mua” nổi có tên là TQ? Bài viết này chỉ mong muốn có thể trả lời được một ý nhỏ của câu hỏi thật khó.
Khi tôi bước chân lên bục giảng lần đầu tiên cũng là lúc quân xâm lược TQ ồ ạt tràn qua biên giới phía Bắc Việt Nam để “dạy cho VN một bài học”. Ngay từ ngày đó tôi đã nói rằng không thể không có một đồng minh chiến lược (mà thuở đó, chúng ta đã chọn nhầm Liên Xô bằng Hiệp định Hữu nghị Xô – Việt, tháng 11.1978, để đến nỗi ôm hận vì LX không đem quân giúp VN như họ ký kết, chỉ biết tuyên bố, “rất lấy làm tiếc”, mà thôi!); rằng tại sao người Nhật có thể nuốt cả nước mắt và máu cho nó chảy vào tim để ký Hiệp ước Nhật – Mỹ năm 1951 – chỉ 6 năm sau khi 2 quả bom nguyên tử ném xuống Hiroshima và Nagazaki… Bây giờ, sau mấy chục năm theo nghề, lại còn muốn nói thêm nữa, rằng trong ngoại giao, kỵ nhất là “ngoại giao ca ve” – ai cũng tốt, cũng cười nhưng khi xảy ra chuyện thì tất cả đều bỏ chạy; rằng tại sao đã bình thường hóa quan hệ với Mỹ mấy chục năm vẫn cứ mãi nửa vời, cho dù Mỹ là bạn hàng số một của hàng hóa xuất khẩu của VN?; rằng làm thế nào để đánh bại TQ (chỉ xét yếu tố kỹ thuật) khi 99% vũ khí, khí tài mà ta có, TQ cũng có, nhưng nhiều gấp hàng chục lần, vì đều mua từ… Nga?…
Cách đây 3 năm, tháng 5.2011, tôi có viết bài “Khi mâu thuẫn lên đến cấp độ nhà nước thì tình “hữu nghị” mặc nhiên bị vất vào sọt rác”. Tiếng kêu ai oán đó chỉ là một bài nhỏ nhoi trong hàng ngàn bài viết mà nhiều người khác đã lên tiếng cảnh báo. Kết cục giống nhau: Những người có trách nhiệm hoạch định chính sách vĩ mô cho đất nước hình như vẫn cứ tin vào 16 chữ vàng đảo điên, bịp bợm của chủ nghĩa bá quyền Đại Hán?
Làm sao có thể ngây thơ nhầm lẫn đến mức hết sức chân thành rằng sự thù địch của chủ nghĩa bá quyền Đại Hán với dân tộc Việt Nam 2.000 năm không thay đổi nay lại có thể đổi thay? Hơn nữa, ngoài những căn nguyên có tự ngàn xưa thì VN ngày nay còn “phát sinh” những “món lợi” mà chủ nghĩa bành trướng không thể không thèm muốn như sự giàu có của Biển Đông, đầu cầu để bành trướng khắp Đông Nam Á, con đường chiến lược không thể không có của bất kỳ nước lớn nào muốn trở thành một cường quốc biển…
Về chiến lược, TQ đang dãy dụa trong sự bức bối muốn tìm một lối thoát để vươn ra đại dương bởi toàn bộ phía Đông đã “bị” Nhật Bản, với quần đảo Ryu Kyu – Senkaku – Đài Loan bít chặt. Phá vỡ “bức tường” chuỗi đảo tự nhiên được gia cố thêm bởi “hòn đá tảng” là Liên minh Nhật - Mỹ cùng với Hàn Quốc – Đài Loan là điều không tưởng, ít nhất trong vòng vài chục năm nữa. Biển Đông – Đông Nam Á với sự chia rẽ, bất đồng không dễ gì san lấp được do khác biệt về văn hóa, chế độ chính trị, tôn giáo, tình trạng kinh tế, xã hội là nơi dễ bị tổn thương nhất, dễ lợi dụng nhất. Trong rất nhiều cái “dễ” mà TQ thấy nhãn tiền, TQ cho rằng VN là mắt xích dễ phá vỡ nhất(hành động đưa giàn khoan HD-981 vào sâu trong vùng đặc quyền kinh tế VN chứng tỏ TQ tin chắc vào luận cứ này, người viết bài chỉ “diễn đạt” “cách nghĩ” của TQ). Tại sao họ không đưa cái giàn khoan – hàng không mẫu hạm 30.000 tấn đó đến nơi tranh chấp với Philipines như dự kiến ban đầu là một trong những câu trả lời.
Câu nói nổi tiếng “chúng ta càng nhân nhượng, kẻ thù (nguyên văn: thực dân Pháp) càng lấn tới” của Hồ Chủ tịch luôn đúng với mối quan hệ được coi là “mềm dẻo” (ngụy biện) giữa VN và TQ. Từ vô thức, “dân gian mạng” từ lâu nay đã truyền khẩu câu “được voi đòi Hai Bà Trưng” phản ánh rất rõ mối tương tác nguy hiểm của chính sách nhân nhượng để mua láng giềng gần mà ta mãi hoài hoang tưởng…
Người ta sẽ không bao giờ bỏ tiền ra mua cái người ta dễ dàng chiếm đoạt lấy. Càng nhân nhượng thì cái sự bán để mua càng trở thành bi kịch. Tại sao không đặt câu hỏi rằng Thái Lan không có đường biên giới chung với TQ (thật là may mắn), Vịnh Thái Lan xa với vùng tranh chấp ở Biển Đông nhưng chỉ 1 tuần sau khi Mỹ tấn công Iraq năm 2003, Thái lại là một trong hai nước (cùng với Australia) đem quân đến hỗ trợ Hoa Kỳ, trước cả khi người Anh đến Iraq? Những nhà lãnh đạo Thái đã tính ra nước cờ coi Mỹ là đồngminh chiến lược thực sự để đề phòng hiểm họa 100 năm hay 200 năm sau. Xin kính phục tầm nhìn khác với chỉ thấy “Cái sân gạch” của ta… “Nước đến chân mới nhảy” phải chăng là “lối sống” của một nền văn hóa đã và đang bị dối trá và tham nhũng làm cho rách nát, tả tơi?
Trên BBC, ngày 6.5.2014, tác giả Lê Trung Tĩnh, Quỹ nghiên cứu Biển Đông đã có lý giải khá thỏa đáng về những cái được và mất nếu TQ “trừng phạt” VN về kinh tế một khi chúng ta đối đầu quyết liệt trong vụ giàn khoan HD-981(không thể nếu vì không đối đầu quyết liệt lần này, coi như sẽ lần lượt mất dần, mất hết). Rõ ràng, về ngắn hạn, kinh tế VN sẽ bị thiệt hại nhưng xét tổng thể về lâu dài, nền kinh tế VN chắc chắn sẽ mạnh mẽ hơn; xã hội sẽ ổn định hơn, nhân dân sẽ tin tưởng vào chính phủ hơn; và, nhất là, chúng ta sẽ một lần, dứt khoát, đoạn tuyệt với ảo tưởng mua được “lòng tốt”, “hữu nghị” của 16 chữ vàng mã tiểu nhân, dối lừa, nguy hiểm… Hãy tin rằng Vạn lý Trường thành là một bức tường vĩ đại nhưng, có một sự thật còn vĩ đại hơn: Hàng trăm triệu người Hán đã run sợ suốt cả ngàn năm trước sức mạnh củavài triệu người Hung Nô phía Bắc nên mới bỏ ra hàng trăm năm để xây bức tường thành nhằm che giấu, xóa nhòa nỗi sợ.
Trước sự tàn phá của Đại khủng hoảng kinh tế 1929-1933, trong Diễn văn nhậm chức nhiệm kỳ 1933-1937, TT Mỹ F.D. Roosevelt đã trấn an, nhắn nhủ người Mỹ rằng, “Điều duy nhất đáng sợ chính là nỗi sợ”(The only thing we have to fear is fear itself). Tại sao phải sợ kẻ xâm lược trong khi cha ông ta hàng ngàn năm trước chưa bao giờ, chưa một lần sợ hãi?
Lịch sử đã chứng minh sức mạnh quật cường, bất khuất của dân tộc VN trước nhiều thử thách tưởng chừng không thể vượt qua nổi. Một trong những dấu ấn đáng tự hào, đó là chúng ta đã ba lần đánh bại đội quân Nguyên Mông (1258, 1285, 1288) – một đội quân đã xâm lược thành công, cai trị người Hán suốt 89 năm (từ 1279-1368)(!)
Huế, 13:30, 8.5.2014.
Bài đã đăng ở Văn hóa Nghệ An,
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét