Trận địa thông tin

Càng nhiều thông tin nhạy cảm, càng chỉ khiến báo chí mất nốt những trận địa thông tin cuối cùng

Thứ trưởng Đỗ Quý Doãn cho biết, trong năm 2012, Bộ Thông tin và truyền thông đã xử lý vi phạm 57 cơ quan báo chí, thu 6 thẻ nhà báo, đình bản 2 tờ báo điện tủ, 9 ấn phẩm tự đình bản chỉ trong năm 2012. Thứ trưởng Doãn nói đây là “Sự răn đe nghiêm khắc của cơ quan nhà nước đối với báo chí”. Ông không nói cụ thể, nhưng trong đó, có những trường hợp thông tin không chính xác.

Tuy nhiên, điều mà ông băn khoăn là: Tại sao chúng ta có 1 hệ thống hơn 700 tờ báo, 67 đài phát thanh truyền hình, hàng trăm trang tin, báo điện tử, hàng ngàn trang tin của các bộ ngành. Có tới 17 ngàn nhà báo, trong đó có nhiều cây bút có đủ khả năng làm lay động bạn đọc mà “Thông tin lưu truyền trong xã hội lại là thông tin từ blog cá nhân”.

3 ví dụ đã được Thứ trưởng Doãn nêu ra như là những bài học điển hình cho việc “mù tin” của báo chí.
Vụ bạo loạn ở Tây nguyên 10 năm trước. Báo chí không có thông tin trong suốt 10 ngày. Trong khi báo chí nước ngoài tha hồ tự tung tự tác. Và thứ tác động mà báo chí nước ngoài gây ra là tác động “định hình nhận thức” cho người nghe người xem. Sau này, theo ông Doãn “Có phản công mạnh đến cỡ nào cũng không xóa được định kiến”. Vụ thứ 2, là vụ nổ pháo hoa ở Mỹ Đình dịp đại lễ 1000 năm Thăng Long. Ngay từ 11h45 phút, những bức ảnh được chụp từ điện thoại đã được đăng trên báo. Nhưng sau đó, báo chí ngừng đưa tin, vội vàng bóc tin, gỡ ảnh. Phải đến 15h chiều chúng ta mới có phát ngôn chính thức. Và trong khoảng thời gian đó, báo chí nước ngoài và mạng internet đưa tin, thậm chí cả tin số người thương vong. Ví dụ thứ ba được Thứ trưởng Doãn đề cập thẳng vào các vụ “tập chung đông người, biểu tình”. “Báo chí không đề cập gì thì báo chí nước ngoài đưa, thậm chí có đài nước ngoài cập nhật 5 phút /lần”, họ “Dành quyền định hướng dư luận”- ông nói.

Báo chí mất “trận địa thông tin” vào tay truyền thông xã hội. Báo chí trong nước mất nốt “Quyền định hướng dư luận” trong tay báo chí nước ngoài. Với hiện tượng không phải là không phổ biến, nói như ông Doãn: “Lên tiếng một cách đồng loạt, im lặng một cách đồng loạt”, báo chí đang đánh mất niềm tin của bạn đọc. Và, với việc né tránh những thông tin nhạy cảm, với việc không được cung cấp thông tin đầy đủ kịp thời, báo chí đánh mất nốt thói quen tìm kiếm thông tin của bạn đọc, khi giờ đây, họ “lên mạng”, thay vì tìm đọc báo. Đây là những sự thật đau lòng.

Chính Thứ trưởng Bộ Thông tin và truyền thông cũng đã trả lời cho báo chí câu hỏi “Tại sao”: Theo ông, chính tình trạng cung cấp thông tin không kịp thời, né tránh cung cấp làm hạn chế báo chí. Khi báo chí không còn độc quyền thông tin, thiếu thông tin khi không được cung cấp kịp thời, chính là “nhường lại trận địa” cho truyền thông xã hội. Chẳng có gì khó lý giải, bởi với mạng internet, thông tin giờ đây không còn là độc quyền của báo chí. Chẳng có gì khó hiểu khi mọi người dân, nhiều khi chỉ với chiếc điện thoại trên tay, đều có thể là một “nhà báo”, một “tổng biên tập”.

Trước sự có mặt của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, Trưởng Ban Tuyên giáo TƯ Đinh Thế Huynh và Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện nhân, Thứ trưởng Đỗ Quý Doãn kiến nghị “Cần cung cấp thông tin kịp thời, chính xác cho báo chí, dù đó là thông tin nhạy cảm”. Thậm chí Báo chí có quyền bình luận để định hướng dư luận xã hội”.

Thứ trưởng Doãn đã tuyệt đối đúng. Bởi vì càng nhiều thông tin nhạy cảm, càng chỉ khiến báo chí mất nốt những trận địa thông tin cuối cùng.

Đào Tuấn

Theo blog Đào Tuấn