Đồng Tiền Trị Giá 1 Ngàn Tỷ USD

Câu chuyện này hoàn toàn có thật, đang gây quan tâm và tạo sôi động trong chính giới và thị trường tài chánh Hoa Kỳ [1].

Số là luật pháp quy định chỉ Quốc Hội Mỹ mới quyết định in tiền giấy dù quyền này được giao cho Bộ Tài Chánh và Quỹ Tiền Tệ Liên Bang phối hợp thực hiện. Nhưng đối với tiền đồng (bằng kim loại) thì Bộ Tài Chánh lại toàn quyền ấn hành mà trị giá lại không bị giới hạn.

Cho đến nay chẳng ai quan tâm đến kẽ hở này trong luật pháp này vì tiền đồng do Bộ Tài Chánh đúc thường chỉ bán cho giới sưu tầm.

Nợ công của Hoa Kỳ sang đầu năm 2013 đã lên đến 16.4 ngàn tỷ USD tức là mức tối đa mà luật pháp cho phép - trừ phi Quốc Hội thông qua đạo luật mới để nâng cao mức trần của nợ. Bằng không nước Mỹ không được quyền mượn thêm nợ để trả lương cho công chức và quân đội, tháo khoáng hợp đồng hay ngay cả để trả tiền lời cho số nợ hiện có. Tức là Mỹ bắt buộc phải vỡ nợ và quịt nợ.

Cho đến nay tiền thiếu  tuy ngập đầu nhưng vẫn còn nhiều nguồn muốn cho Mỹ vay với lãi suất vô cùng thấp, lý do vì  bỏ tiền nơi nào khác cũng sợ mất! Giả sử Mỹ nay mai có vỡ nợ là do hai đảng cầm quyền bất đồng không chiụ thông qua đạo luật để nâng mức trần chớ không phải do Hoa Kỳ không có khả năng kiếm tiền.

Đảng Cộng Hoà cay cú do đạo luật thông qua tháng 01-2013 cho tăng thuế, nay muốn dùng mức trần hiện thời làm công cụ đàm phán để áp lực chính quyền Obama cắt giảm chi tiêu. Ngược lại đảng Dân Chủ dùng viễn cảnh Mỹ vỡ nợ hối thúc Quốc Hội hành động càng sớm càng tốt. Nếu hai đảng tiếp tục kình nhau thì nhà nước bị tê liệt, giới đầu tư mất lòng tin vào sự ổn định của Hoa Kỳ nên sẽ dẫn đến nhiều kết quả xấu như điểm tính dụng bị hạ, kinh tế rơi vào suy thoái v.v…

Trong hoàn cảnh gay go đó không biết ai đã lục lọi ra kẻ hở nói trên của luật pháp. Vài nhân vật trong đảng Dân Chủ cầm quyền đòi Bộ Tài Chánh đúc 1 đồng tiền trị giá 1 ngàn tỷ USD bỏ vào ngân khố. Thế là tủ sắt có tiền bảo chứng nên nhà nước có thể đi vay nợ hoặc đổi ra bạc giấy để trang trải chi tiêu. 

Nói tách bạch là Hành Pháp có thể dùng kẽ hở của luật pháp để vượt qua quyền hạn của Quốc Hội dẫn đến một cuộc khủng hoảng nghiêm trọng trong hệ thống nhà nước.

Câu chuyện này nghe như đùa nhưng làm chấn động giới làm luật và giới tài chánh. Cho đến nay Bộ Tài Chánh đã cho biết không hề dự tính in đồng tiền trị giá 1,000,000,000,000 USD [2] nhưng có lẽ câu chuyện sẽ không chấm dứt nơi đây.

 Đoàn Hưng Quốc

***
[1] Trillion Dollar Coin Would Compromise the Federal Reserve - US News & World Reports 14/01/2013 http://www.usnews.com/debate-club/was-the-treasury-and-the-fed-right-to-to-take-the-1-trillion-coin-off-the-table/a-trillion-dollar-coin-would-compromise-the-federal-reserve

[2] Treasury says 'no' to trillion-dollar coin – Los Angeles Times 12/01/2013 http://www.latimes.com/business/money/la-fi-mo-trillion-coin-20130112,0,7251551.story