Hoa Kỳ và Anh có « xía » vào chuyện nội bộ của Trung quốc hay không?
Câu trả lời là không!
Tuyên bố của Bắc Kinh có điểm cần xét lại. Mặc dầu Hồng Kông thuộc chủ quyền (không tranh cãi) của Trung Quốc, nhưng Hồng Kông là một lãnh thổ tự trị, có « tư cách pháp nhân » một vùng lãnh thổ được « quốc tế hóa », là « đối tượng » của công pháp quốc tế.
Theo các điều 151, 152, 153 của Luật cơ bản 1-7-1997 :
Hồng Kông có tư cách pháp nhân (như là quốc gia), là thành viên của các tổ chức quốc tế trực thuộc LHQ, là hội viên của WTO, hội viên của Hiệp hội Quan thuế quốc tế đồng thời là hội viên của Hiệp hội APEC (Tổ chức hợp tác kinh tế Châu Á Thái bình dương)…
Hồng Kông có tư cách pháp nhân (như là quốc gia) để ký kết các hiệp ước với các quốc gia khác.
Hồng Kông có hệ thống pháp luật riêng, quyền tư pháp thực sự độc lập (điều19), có cờ riêng (điều 10), có pháp quyền về quan thuế và kiểm soát biên giới (điều 154), có đồng tiền riêng (đô la HK).
Điều 39 bảo đảm các quyền về dân sự, chính trị, kinh tế, xã hội và văn hóa.
Cam kết của Trung Quốc về « một quốc gia hai hệ thống chính trị » cho Đài Loan, được áp dụng tại Hồng Kông và Ma Cao, thực tế cho thấy Bắc Kinh đã không tôn trọng những cam kết (quốc tế). Lãnh đạo Bắc Kinh lên âm mưu bãi bỏ quyền tự trị của Hồng Kông, bằng cách áp đặt nhân sự lãnh đạo. Điều này đã bị sự phản đối mãnh liệt của dân chúng, thể hiện qua các cuộc biểu tình, phong trào bất tuân dân sự…
Từ đầu thập niên 80, Trung Quốc đã cho thành lập thành phố Thẩm Quyến, kế cạnh Hồng Kông, như là một « đặc khu kinh tế ». Ban đầu khu vực này chỉ là một làng chài lưới, nghèo khổ như các làng chài khác thuộc lục địa. Mục đích thành lập Thẩm Quyến không chỉ để cạnh tranh với Hồng Kông, mà còn là một tính toán chính trị nhằm áp đặt luật quốc gia lên vùng lãnh thổ mới sáp nhập. Nhờ sự năng động của Hồng Kông, Thẩm Quyến phát triển mạnh mẽ, trở thành một đặc khu kinh tế giàu nhất lục địa (tăng trưởng trung bình 25% mỗi năm). Thẩm Quyến trở thành Hồng Kông thứ hai.
Sự lên tiếng của Hoa Kỳ và Anh là đúng lúc nhưng chưa chắc ngăn cản được Bắc Kinh.
Dự tính của lãnh đạo Bắc Kinh, người ta có thể thấy là sẽ ra tay đàn áp mạnh mẽ dân chúng biểu tình. Nếu Hồng Kông « tê liệt » toàn diện thì việc này cũng không gây ảnh hưởng lớn lao (về kinh tế) cho Trung Quốc. Thẩm Quyến (chia cách Hồng Kông bằng một cây cầu) có đầy đủ phương tiện hạ tầng cơ sở thay thể mọi sinh hoạt của Hồng Kông. Điều mà Bắc Kinh không dự toán được là sự dấn thân quyết liệt của sinh viên, học sinh được sự ủng hộ của hầu hết phụ huynh. Mặc dầu đã dự trù một lực lượng đối kháng (nhóm « Đa số thầm lặng »), nhưng nhóm này cũng khó dập tắt được khí thế của sinh viên, học sinh…
Chắc chắn việc dằn co này sẽ kéo dài. Bắc Kinh cũng có thể đạt được mục tiêu: trung tâm chứng khoán sẽ dời về Thẩm Quyến.
Có lợi cho Hồng Kông nếu dư luận quốc tế đồng loạt lên tiếng đồng thời dân chúng các tỉnh trong lục địa hưởng ứng phong trào đòi dân chủ mà điều này còn tùy thuộc vào sự quyết tâm của thành phần trí thức và lớp công nhân.
Chắc chắn là Hoa Kỳ và Anh cũng thấy « dã tâm » của lãnh đạo Bắc Kinh : phá bỏ tư cách pháp nhân « quốc tế » của Hồng Kông, bằng cách dùng Thẩm Quyến thay thế Hông Kông.
Sẽ đối phó bằng cách nào? Một Trung Quốc dân chủ chắc chắn là một điều tốt không chỉ cho Châu Á mà còn cho cả nhân loại. Tất cả các tranh chấp trong các nước dân chủ hầu hết đều được giải quyết bằng « luật lệ » chứ không bằng sức mạnh (như các nước độc tài).
Ai cũng muốn vậy nhưng không dễ thực hiện. Giai cấp trung lưu Trung Quốc phần lớn đều thân chính quyền, vì sự giàu có của họ đều dựa vào, hay đến từ, quyền lực chứ không do tài năng và trí tuệ. Dầu vậy, khối lao động (công nhân, nông dân) của TQ rất lớn, chiếm trên 70% nhân lực của TQ. Lãnh đạo được khối nhân sự này thì việc gì cũng thành công.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét