ĐẦU ĐỘC BẰNG CHẤT PHÓNG XẠ ĐỒNG VỊ 210 CỦA POLONIUM

Nối nghiệp ông nội và cha, Alexander Litvinenko tham gia vào quân đội năm 17 tuổi, gia nhập cơ quan an ninh của liên bang Xô Viết (KGB) lúc 26 tuổi. Khi KGB được kế thừa bởi cơ quan an ninh của Liên bang Nga (FSB), Litvinenko được bổ nhiệm đứng đầu đội tra các hành vi tham nhũng trong nội bộ. Trong thời gian làm việc tại FSB, ông còn làm việc bán thời gian cho nhà toán học và là doanh nhân giàu có Boris Berezovsky. Vào năm 1997, Litvinenko bất ngờ nhận được lệnh từ FSB yêu cầu ám sát Berezovsky và những người thân cận của nhân vật này. Thay vì tuân thủ lệnh của FSB, Litvinenko gặp trực tiếp người lãnh đạo cao nhất của FSB, chính là Vladmir Putin, người sau này lên làm tổng thống Nga. Litvinenko đã tố cáo với Putin về tình trạng tham nhũng nghiêm trọng đang xảy ra trong nội bộ FSB. Nhưng, ông Putin đã làm ngơ tất cả các cáo buộc của Litvinenko.

Không hài lòng với cách hành xử của Vladmir Putin, Litvinenko tổ chức họp báo cùng với một vài người bịt mặt cùng tố cáo tham nhũng trong nội bộ FSB. Thêm vào đó, nhóm của Litvinenko đã công bố các lệnh ám sát bí mật của FSB. Hành động này của Litvinenko đã làm Putin nỗi giận. Ngay sau cuộc họp báo, Litvinenko bị Putin đuổi việc và bị bắt ngay sau đó. Nhưng Litvinenkođược thả sau khi ngồi tù 9 tháng tại Moscow.

Alexander Litvinenko trước khi bị đầu độc (© AP).

Sau khi ra tù, Litvinenko đã rời khỏi Nga và xin tị nạn chính trị tại Anh Quốc, sống ở London. Trong thời gian sống tị nạn, ông đã lên án và tố cáo tình trạng tham nhũng trong chính phủ Nga và cáo buộc FSB đã gây ra nhiều tội ác. Litvinenko đã cho xuất bản hai quyển sách nói nhiều về chủ đề này.

Ông Litvinenko bị đầu độc ngày 1 và chết ngày 23 tháng 11 năm 2006 tại London. Nồng độ chất phóng xạ trong cơ thể ông quá cao đến nỗi ông chết sau 23 ngày kể từ ngày bị đầu độc. Liều gây chết trung bình (LD50) của Polonium-210 là khoảng 50 nanogram. Trong khi đó, người ta tìm thấy trong cơ thể của Litvinenko chứa nồng độ cao hơn gấp 200 lần.

Norberto Andrade là người đã đem trà cho cựu điệp viên của Nga, Alexander Litvinenko tại quán bar trong khách sạn (Millennium Hotel) ở London, nơi cựu điệp viên này bị đầu độc. Norberto Andrade cho rằng chất phóng xạ đã được phun vào trong cốc trà của cựu điệp viên. Cách đầu độc này, sau đó được khẳng định nhờ vào các bằng chứng từ cơ quan điều tra. Cơ quan này đã tìm thấy chất phóng xạ Polonium-210 trên bức tranh được treo ngay trên chỗ ngồi của Litvinenko. Ngoài ra chất phóng xạ còn được tìm thấy trên mặt bàn, trên ghế ngồi và trên sàn nhà. Khi dọn dẹp bàn, Andrade cũng phát hiện phần còn lại của tách trà của Litvinenko có màu lạ.

Alexander Litvinenko trong bệnh viện sau khi bị đầu độc năm 2006 (©AFP/Getty Images)

Thủ phạm vụ đầu độc đầu tiên trên thế giới bằng Polonium-210 này vẫn không có nguồn tin nào chính thức khẳng định. Một cách không chính thức, cơ quan điều tra của Anh tuyên bố biết ai là thủ phạm. Nghi can trực tiếp được cho là hai cựu điệp viên KGB: Andrei Lugovoy và Dmitry Kovtun. Hai người này đã gặp Litvinenko tại Millennium Hotel ở London ngay trong ngày mà Litveniko bị đầu độc. Trước khi chết, Litvinenko cho rằng vụ đầu độc này liên quan đến Mr. Putin. Mặc dù vậy, các cáo buộc và nghi ngờ này đều bị chính phủ Nga bác bỏ.

Liên quan đến chất phóng xạ Polonium-210, tổng thống đầu tiên của Palestine, ông Yasser Arafat cũng được cho là bị đầu độc bởi Polonium. Ông Arafat bị ốm đột ngột vào tháng 10 năm 2004 ở Palestine và được chuyển gấp đến Paris để chữa trị. Tuy nhiên, ông chết vài tuần sau đó. Bằng chứng cho rằng ông bị đầu độc bằng Polonium được đưa ra tám năm sau (2012). Người ta đã khai quật mộ ông lên và lấy mẫu kiểm tra. Các nhà khoa học Thụy Sĩ đã kết luận rằng nồng độ Polonium trong cơ thể nhà lãnh đạo Palestine cao bất thường. Israel bị nghi ngờ là đã gây ra vụ đầu độc này.

Mộc Thường

Tài liệu tham khảo

http://large.stanford.edu/courses/2011/ph241/yemane2/
http://en.wikipedia.org/wiki/Poisoning_of_Alexander_Litvinenko
http://www.cbsnews.com/news/who-killed-alexander-litvinenko/
http://www.dailymail.co.uk/news/article-2745023/Russia-REFUSES-public-inquiry-death-poisoned-spy-Alexander-Litvinenko.html
http://www.telegraph.co.uk/news/uknews/1557492/Litvinenko-waiter-recounts-polonium-poisoning.html
http://www.mailonsunday.co.uk/news/article-418652/Why-I-believe-Putin-wanted-dead-.html
http://www.theguardian.com/world/2014/dec/09/russian-tv-company-hires-man-accused-murdering-alexander-litvinenko
http://www.3rd1000.com/elements/Polonium.htm#Overview
http://www.dailymail.co.uk/news/article-2247486/Alexander-Litvinenko-Poisoned-Russian-spy-working-British-AND-Spanish-intelligence-says-wife.html
http://www.aljazeera.com/news/europe/2013/10/arafat-poisoning-claim-backed-journal-2013101215735508974.html